Prof. Dr. Nihat HATİPOĞLU Cevaplıyor

Kuran-ı Kerim Hz. Yusuf'un rüya yorumlarından, Hz. İbrahim'in gördüğü rüyadan, Hz. Peygamber'e (s.a.v) gösterilen rüyadan bahseder. Bu da rüyanın dini bir değerinin olduğunu gösterir.
Ehl-i Sünnet dediğimiz, Kuran ve sünnet ölçüsünde hareket eden alimler rüya hakkında özetle şöyle derler:
Yüce Allah, uyanık haldeki insanın kalbinde birtakım işaretler (haller) yarattığı gibi, uyuyan insanın da kalbinde bazı haller yaratır. Bu haller bazen uyanık haldeki gerçeğe aykırı olur, bazen tıpatıp aynısı olur.
Mesela; bulut yağmurun belirtisidir, ama her bulut yağmura sebep olmayabilir. Bunun gibi, rüyada görülen şey gerçeğe yansır diye beklense de gerçekleşmeyebilir.
Allah, insanların levhi mahfuzdaki durumlarını bilen bir grup meleği rüya işi ile görevlendirir. Melek, levhi mahfuzdan Allah izniyle aldığı bu bilgileri bazı hallerde insanın kalbine yerleştirir. Bu hayırlı rüyadır. Şeytan ise bu bilgileri karıştırmak ve huzursuzluk vermek isteyebilir. Bu da hayırsız rüya olarak yansır.
Genellikle rüyalar ikiye ayrılır. Birincisi, doğru çıkan rüyalardır. Peygamberlerin, salih kişilerin rüyalarıdır. Bazen salih -dindar- olmayan kişiler de bu tür rüyalar görebilirler.
İkincisi ise, "Edgas" dediğimiz karışık, ürküten, korkutan rüyalardır. Bu tür rüyalara itibar etmemek lazım.
Görülen iyi rüyadan mesaj çıkarmak lazım. Bu tür rüyalar iyi insanlara yorumlatılabilir.
Kötü rüyalardan da belki ders çıkarılmalı ama ciddiye de alınmamalıdır. İnsan nefsinin, şeytanın, uyanıklık halindeki kurguların bir oyunu olabilir. Kimseye bu rüyalar yorumlatılmamalıdır. Şerrinden Allah'a sığınmak yeterli olur.

Ölüye ağlamak son derece normaldir. Anlaşılır bir duygudur. Dinin hoş görmediği husus, kişinin ağlarken diliyle Allah'a isyan sözlerini söylemesidir. Allah'a isyan etmesidir. Yoksa Hz. Peygamber de (s.a.v.) amcası Hz. Hamza'nın şehit edilmesinin ardından çokça ağlamıştır. Kendi çocuklarının vefatına gözyaşı dökmüştür.
'Ölü kişi, dirilerin ağlamasından azab görür' hadisini ise Hz. Aişe şöyle yorumluyor:
Doğru olan şudur: "Ölünün akrabaları ölülerine ağlarlar. Onu çok önemli bir kayıp görürler. Halbuki o anda ölü, günahlarından ötürü azap görmektedir.
Abdullah bin Revaha (r.a.) bir gün bayılır. Akrabaları ise 'Ey Kahraman' diyerek ağlaşmaya başlarlar. Hz. Abdullah uyandığında şöyle der: Siz ağlarken ben melekleri gördüm. Melekler alay edercesine bana diyorlardı ki: O kahraman olan sen misin?
Ölünün arkasından kötü konuşmak nasıl hoş değil ve bilakis çirkin bir şey ise; ölüyü aşırı şekilde övmek de böylece çirkindir. Çünkü övdüğümüz kişi, belki de Yüce Allah'ın huzurunda hiçbir kıymet taşımamaktadır. Belki de hiçbir hayırlı iş yapmamaktadır. Çünkü bizim cennetlik zannettiklerimizin bir kısmı cehennemlik; bizim cehennemlik

Haram yoldan edinilmiş para bir kişiye aitse sahibine iade edilmelidir. Sahibi ölmüşse, mirasçılarına verilmelidir. Onlar da yoksa, o kişi adına fakirlere dağıtılmalıdır. Haram para başka yolla edinilmiş de sahibi yoksa bu para genele ait yerlere -hastane, okul gibi- harcanabilir. Ancak bu işlemlerden sevap beklenilmemelidir.

Hacca giden bir kadının yanında mahreminin olmasının gerektiğini bazı alimler söylemişlerdir. Doğru olan budur. Ancak kadın yanına mahrem bulamazsa, güvenilir arkadaş grubuyla hacca gidebilir. Bazı alimler her tür güvenlik varsa tek başına gidebilir derler. Bu durumda hac kabul olur.

Lohusalık süresi 40 gündür. Bu sürede eğer akıntı devam ederse namaz kılınmaz ama daha önce de temizlenilebilir.

Her hafta pazartesi ve perşembe günleri oruç tutmak sünnettir.

Dinimizde erkeğe tanınmış bulunan temel hak ve hürriyetler, kadına da aynı şekilde tanınmıştır. Maddi ve manevi varlığını koruyup geliştirme; kişi güvenliği ve hürriyeti, vicdan, dini inanç ve kanaat hürriyeti, yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunmada bulunma hürriyeti, mülkiyet ve tasarruf hakkı, mesken dokunulmazlığı, onur ve şerefin korunması, evlenme ve aile tesisi hakkı, özel hayatın gizliliği, geçim garantisi gibi temel haklarda kadın ve erkek arasında İslami açıdan hiçbir fark yoktur.

'Tadil-i erkân' demek namazlardaki secde, kıyam, rükû, itidal gibi rükünleri yerli yerinde ve düzenli yapmak demektir. Mesela: Rükûdan doğrulduktan sonra bir süre ayakta bekleme (kavme) gibi durumlar tadil-i erkândan sayılır. Buna dikkat etmeden namaz kılan, namazdan hırsızlık yapana benzetilir. Üç mezhebe göre (Maliki-Şafii- Hanbelî) farzdır. Hanefilere göre ise vaciptir.

Sabah ve ikindi namazlarından sonra kaza namazı kılmamak daha uygundur. Diğer namazlardan önce veya sonra kaza namazı kılabilirsiniz.

Sabah namazının vakti "imsak" vaktiyle girer. Takvim yapraklarındaki imsak vaktinin yazıldığı saat gelince, sabah namazını kılabilirsiniz. Ezanı duymanız veya beklemeniz gerekmez.