Yaşamında cömertliğin güzel örneklerini veren Hz. Muhammed (s.a.v.), “Cömertlik, dalları dünyaya uzanan cennet ağaçlarından bir ağaçtır” buyuruyor. Sadaka için malı olmayanları ise “İyiliği tavsiye edin” diye uyarıyor
Güzel ahlâkın en iyi izhar ettiği özelliklerden biri cömertlik duygusudur. Rabbimizin Kur'an'da emrettiği cömertlik, kişinin kalp âlemine güzel haslet kazandırır. Öncelikle cömert kişiyi Allah sever ve kullarına sevdirir. Cömert kişi cennete yakın, cehennemden uzak olur. Cömertliğin asıl sahibi ve Kerim (ihsanı bol, sonsuz cömert) olan Allah u Teâlâ hakkında Peygamber Efendimiz (s.a.v.), "Allah u Teâlâ Cevad'dır, yani cömert ve ihsan sahibidir. Bu sebeple cömertliği sever. Yine O güzel ahlâkı sever, kötü ahlâktan da hoşlanmaz" buyurmuştur. (Süyûti,1) Cömertliğin en güzel örnekleri Efendimiz'in (s.a.v.) hayatında yer almıştır.
Bir olayda henüz Müslüman olmayan Safvan, Allah Resûlü'nün ganimet malları arasında dolaştığı sırada, develer ve çobanlarla dolu vadiye hayran hayran bakıyordu. Peygamberimiz (s.a.v.) de onu göz ucuyla takip ediyordu. Ona hitaben; "Ebu Vehb! Vadi pek mi hoşuna gitti?" diye sordu. Safvan, "Evet" dedi. Peygamberimiz (s.a.v.), "O vadi de içindekiler de senin olsun!" buyurdu. Safvan kendini tutamadı; "Bir Peygamber'den başka kimsenin kalbi böyle cömert olamaz" dedi ve şahadet getirerek Müslüman oldu.(Vakıd) Sonra Kureyş'e "Ey kavmim! Müslüman olunuz. Muhammed öyle ihsanda bulunuyor ki yokluktan ve yoksulluktan hiç korkmuyor" dedi (Müslim, Fedail).
VERMEKTEN KORKMAYIN
İnsanları hiçbir şartta incitmeyen Efendimiz (s.a.v.), kendisinden bir şey istendiğinde asla "hayır" demezdi. İstenen kendisinde yoksa dahi, borçlanır ve ihtiyaç sahibini memnun ederdi. Bir gün biri Peygamberimize gelerek bir şeyler istedi. Allah Resûlü (s.a.v.); "Sana vereceğim bir şey yok, git benim namıma satın al, mal geldiğinde öderim" dedi. Efendimizin sıkıntıya girmesine gönlü razı olmayan Hz. Ömer, "Ya Resulallah! Yanında varsa verirsin, yoksa Allah seni gücünün yetmeyeceği şeyle mükellef kılmamıştır" dedi. Allah Rasûlü'nün (s.a.v.) Hz. Ömer'in bu sözlerinden hoşnut olmadığı mübarek yüzlerinden belli oldu. Bunun üzerine Ensar'dan biri, "Anam babam sana feda olsun Ya Resûlallah! Ver! Arşın sahibi azaltır diye korkma!" dedi. Bu sahabenin sözleri Efendimiz'in çok hoşuna gitti, tebessüm etti ve "Ben de bununla emrolundum" buyurdu. (Heysemi) Cömertliğin faziletini beyan sadedinde Allah Resulü şöyle buyurmuşlardır; "Cömertlik, dalları dünyaya uzanan cennet ağaçlarından bir ağaçtır. Kim onun dallarından birine tutunursa, bu onu cennete götürür. Cimrilikse dalları dünyaya uzanmış cehennem ağaçlarından bir ağaçtır. Kim de onun dallarından birine tutunursa, bu da onu cehenneme sürükler!" (Beyhaki)
Hz. Ali'nin (ra) şu ifadeleri ne kadar güzeldir: "İki nimet vardır ki, beni hangisinin daha çok sevindirdiğini bilemiyorum. İlki, bir kimsenin ihtiyacını karşılayacağımı umarak bana gelmesi ve bütün samimiyetiyle benden yardım istemesidir. İkincisi de Allah' ın, o kimsenin arzusunu benim vesilemle yerine getirmesi ya da kolaylaştırmasıdır."
***
Malı olmayan da sadaka verebilir
Bir gün Allah'ın elçisi, "Herkes her Allah'ın günü kendisine sadaka vermelidir" buyurdu. Bunun üzerine Ebu Zer (r.a): "Ya Resulallah benim malım yok ki, nereden bulup da sadaka vereyim?" deyince, Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur; "Tekbir getirmek sadakadır. Suphanallah demek sadakadır. Elhamdülillah demek sadakadır. La ilahe illallah demek sadakadır. Estağfirullah demek sadakadır. İyiliği tavsiye etmek sadakadır. Kötülükten sakınmak sadakadır. Yoldaki taşı kaldırman sadakadır. Görmeyene yol göstermen sadakadır. Sağıra, dilsize, seni anlayana kadar anlatmaya çalışman sadakadır. Aradığı sorduğu bir şeyi nerede bulacağını bildiğin kimseye yardımcı olmak sadakadır. Zor durumda kalıp yardım isteyenin bir an önce yardımına koşman sadakadır. Güçsüze arka çıkman sadakadır. Eşinle cinsel yakınlığın sadakadır. İşte bütün bunlar kendine yardım edeceğin konulardır. Hayır çeşitleridir malın olmasa da sen sadaka vermeye devam et." (Ahmed, Müsned 168 - 169 )
***
BİR HADİS
Enes'in (R.A.) haber verdiğine göre: "Allah Resulü (s.a.v.): Sahur yemeği yiyiniz. Çünkü sahur yemeğinde bereket vardır buyurmuştur."
(Müslim, Sıyam,45)
BİR SÜNNET
Cuma günleri gusül abdesti almak (şartlar müsait değilse hiç olmazsa saçı yıkamak), güzel koku sürünmek, sadaka vermek, beyaz giyinmek, tırnak kesmek (orta, serçe, baş, yüzük, işaret parmağı sırası takip edilerek kesildiğinde görme bozukluklarının azalacağını Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bizzat söylemiştir).
BİR DUA
Hz. Hamza'nın duası
Allah'ım, senin kudret elinle beni koru. Fazlınla beni rızıklandır. Beni emrine tabi olanlardan kıl. Vasiyetini koruyanlardan eyle. Ey erhamerrahimin, merhametlilerin en merhametlisi.
BİR AYET
Ölçüyü tam yapın. Eksik verenlerden olmayın. Doğru terazi ile tartın. İnsanların mallarını ve haklarını eksiltmeyin. Yeryüzünde bozgunculuk yaparak karışıklık çıkarmayın. (Şuarâ, 181-183)
ESMA-ÜL HÜSNA
EL-RAZZAK: Yarattığı her varlığın rızkını veren, ihtiyacını karşılayan.
***
SORU - CEVAP
Eşim, anne ve babamı ziyaret etmemi yasaklıyor. Buna hakkı var mı?
Eşinizin, anne ve babanızı ziyaret etmenizi engelleme hakkı yoktur. Zira akrabalarla bağı kesmek yasaklanmıştır. Kur'an anne ve babaya iyiliği emreder. Bu emre engel olmak büyük günahlardandır.
Terâvih namazının mahiyeti ve hükmü nedir?
Terâvih namazı, erkek ve kadınlar için sünnettir. Hz. Peygamber, "Kim inanarak ve sevabını Allah'tan bekleyerek Ramazan namazını (Terâvih) kılarsa, onun geçmiş günahları bağışlanır" buyurmuşlardır.
Zekât vermenin belirli bir zamanı var mıdır?
Zekât vermenin belli bir zamanı yoktur. Farz olduğu andan itibaren verilmesi gerekir. Bunun için belli bir ayı veya Ramazanı beklemeye gerek yoktur. Ancak, zekât vermekle yükümlü olanların, yükümlü oldukları andan itibaren en kısa zamanda zekâtlarını vermeleri uygun olur. Çünkü zekât bir borçtur, borç bir an önce ödenmelidir.